Kiến trúc xanh, hoặc thiết kế xanh, là 1 hướng đi mới trong xây dựng nhằm hạn chế những tương tác có hại đối với sức khoẻ con người và môi trường bằng phương pháp lựa chọn nguyên liệu xây dựng gần gũi và phù hợp thực tại xây dựng.
CÁC ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA KIẾN TRÚC XANH
Sự trường tồn – đó là đặc điểm và cũng là bắt buộc bậc nhất trong kiến trúc xanh. Trong khi hầu hết các tòa nhà xanh không mang hầu hết các tính năng sau, kiến trúc và thiết kế xanh có thể bao gồm:
– Hệ thống thông gió được thiết kế hiệu quả
– Ánh sáng và trang bị không tốn năng lượng
– Cảnh quan được thiết kế sao cho tận dụng nguồn ánh sáng mặt trời tối ưu nhất
– Tránh mức thấp nhất tới môi trường sống tự nhiên
– Các nguồn năng lượng thay thế như năng lượng mặt trời hoặc điện gió
– những vật liệu phi tổng hợp, không độc hại dùng trong và ngoài
– Gỗ và đá có sẵn tại địa phương, hạn chế việc vận chuyển xa giảm thiểu hao tốn.
– Tận dụng các đường nét cũ, cải tạo không gian cũ mà không cần phải đập hết xây lại.
– Không gian phải được sử dụng hiệu quả
– Tối ưu hoàn toàn những nhân tố tự nhiên và không gian sống
KIẾN TRÚC XANH TRONG KIẾN TRÚC XÂY DỰNG:
Thiết kế xanh với nhiều tên liên quan và những định nghĩa kết hợp với nó, kế bên sự phát triển vững mạnh là chủ đạo. 1 số người chú trọng về sinh thái và đã vận dụng các cái tên như thiết kế sinh thái, kiến trúc gần gũi với môi trường, và thậm chí cả kiến trúc học. Những người khác thì lấy ý tưởng từ phong trào bảo vệ môi trường trong cuốn sách “Mùa xuân tĩnh lặng” của Rachel Carson xuất bản năm 1962 – như là kiến trúc gần gũi với trái đất, kiến trúc môi trường, kiến trúc tự nhiên, và thậm chí cả kiến trúc hữu cơ mang các góc cạnh của kiến trúc xanh.
Dự án có thể đẹp và thậm chí được xây dựng từ những nguyên liệu đắt tiền, nhưng không được “xanh”. Như vậy, một dự án có thể rất “xanh” nhưng nhìn không thu hút. Kiến trúc sư La mã Vitruvius gợi ý là ba luật lệ về kiến trúc – được xây dựng tốt, dùng cho tốt cho mục đích sử dụng, đẹp mắt. Vậy làm thế nào để hướng đến điều đấy ?
Viện khoa học xây dựng quốc gia (NIBS) lập luận rằng tính vững bền phải là một phần của tất cả công đoạn thiết kế, ngay tính từ lúc bắt đầu công trình. Họ dành đa số trang web cho WBDG-Hướng dẫn thiết kế gần như tòa nhà tại www.wbdg.org. Các chỉ tiêu thiết kế phải có mối quan hệ với nhau, trong đó thiết kế cho sự bền vững chỉ là một góc cạnh. “Một công trình thực chất thành công là 1 trong các tiêu chí của công trình được xác định sớm,” họ viết, “và những mối quan hệ phụ thuộc của tất cả những hệ thống dự án được phối hợp cùng lúc trong khoảng quá trình lập kế hoạch và thực hiện.” Thiết kế kiến trúc xanh chẳng phải là 1 thứ bổ sung thêm vào. NIBS gợi ý rằng các hệ thống này phải được hiểu, giám định, và ứng dụng thích hợp:
– Khả năng tiếp cận
– Tính thẩm mỹ
– Hiệu quả chi phí
– Công năng
– Tính bền vững
– Sự thoải mái và sức khỏe của người bên trong
– An ninh và an toàn
– Bảo quản thuận lợi
LEED – CHỨNG CHỈ XANH:
Vào năm 1993, Hội đồng dự án Xanh Hoa Kỳ đã lăng xê thiết kế xanh. Năm 2000, họ tạo ra 1 hệ thống giám định mà các nhà xây dựng, phát triển và kiến trúc sư có thể tuân thủ và sau đó ứng dụng cho tiêu chuẩn về vấn đề xây dựng những dự án tiết kiệm năng lượng và kiểm soát an ninh môi trường sống của con người. US10C viết: “Các công trình đeo đuổi chứng chỉ LEED phải thỏa mãn trên một số lĩnh vực khắc phục những vấn đề về tính bền vững. “Dựa vào số điểm đạt được, 1 công trình sẽ nhận được một trong các cấp độ chứng chỉ như Bạc, Vàng và Bạch kim.” Giấy chứng thực đi kèm với một khoản tiền thưởng, nhưng nó có thể được vận dụng cho mọi công trình từ nhà ở tới văn phòng”.
THÁCH THỨC 2030 :
Đổi thay khí hậu sẽ không tiêu diệt trái đất. Hành tinh này sẽ tiếp diễn trong hàng triệu năm dù cho tới hạn của sự sống của con người. Ngoài ra, thay đổi khí hậu có thể hủy diệt những loài sinh vật trên trái đất mà chẳng thể thích nghi nhanh cùng điều kiện mới.
Lĩnh vực xây dựng đã phải thừa nhận rằng chính họ là một trong những duyên do khiến tăng hiệu ứng nhà kính. Thí dụ, sản xuất xi măng, thành phần cơ bản trong bê tông, được cho là một trong các lĩnh vực đóng góp to nhất cho lượng phát thải khí nhà kính. Từ thiết kế tới vật liệu xây dựng, lĩnh vực công nghiệp này đang bị đặt ra thách thức để thay đổi.
Kiến trúc sư Edward Mazria đã đi đầu trong việc biến đổi ngành công nghiệp xây dựng trong khoảng một kẻ gây ô nhiễm chính sang 1 tác nhân bảo vệ môi trường. Ông đã không làm kiến trúc nữa mà dành thì giờ để chăm lo vào đơn vị phi lợi nhuận mà ông cho ra đời vào năm 2002. Mục tiêu của Kiến trúc 2030 chỉ đơn thuần là: “Tất cả các dự án mới vẫn sẽ vững mạnh nhưng không làm cho tăng thêm khí cacbon vào năm 2030 . ”
Vậy các nước, các doanh nghiệp cá nhân liệu sẽ áp dụng ra sao với kiến trúc xanh ?
